Israël 2018

Inleiding

Zoals vorig jaar al werd voorgesteld gaat dit jaar de reis naar Israël.  We focusten ons dit jaar met name op de woestijn van Israël. Er werd contact gezocht met Aviad Bar om te kijken of hij ons nog kon helpen. Met name in het spoorzoeken konden we nog wel wat hulp gebruiken. Een maandje voor aanvang van de reis zocht Michael Wirth, een professionele herpetoloog, contact met ons. Hij ging ook met een groepje  naar Israël. Schema's en locaties werden uitgewisseld. Mogelijk konden we in Israël nog wat voor elkaar betekenen. Ook werd met Bobby Bok, die een jaar eerder rond dezelfde tijd in Israël geweest is, contact gezocht. Mogelijk kon hij ons helpen met locaties en zoekstrategieën.  Marcel zorgde als vanouds dat de reis tiptop verzorgd was. 

Dag 1 – 20 april

 Om circa 3 uur in de ochtend vertrokken Marcel , Ronald en ik per taxi richting Schiphol. Op Schiphol sloot Jur aan. Om 7.20 u koos het vliegtuig van easyJet het luchtruim. Ronald startte onze autorit met onze gehuurde Mitsubishi Outlander. Een tussenstop om wat eten in te slaan (lekkere broodjes warme worst) leverde een Valse weduwe op. Jur nam het stuur over. Om half zes in de middag waren we in ons hotel in Dimona; Hadass Desert Inn. Na ons geïnstalleerd te hebben gingen we bij een benzinepomp boodschappen doen voor de avond en de volgende ochtend. In verband met de Sabbat waren de supermarkten en restaurants tot de volgende avond dicht. Toen het donker geworden was gingen we roadcruisen op de N225, net voorbij Yeruham. Met de zaklampen zoekend in een mooi stuk langs de weg vonden we de gekko Stenodactylus sthenodactylus, een kameelspin en de beruchte schorpioen 'Death Stalker' Leiurus quinquestriatus. We redden een Hardoen (Laudakia stellio), die in een pijp in de grond was gevallen. Op de weg vonden we nog een Stenodactylus sthenodactylus,  schorpioen Nebo hierichonticus of Scorpio maurus fuscus (lastig dier) en een Haas. 

Dag 2 – 21 april

In de ochtend gingen we naar een gebiedje  in de omgeving van Arad waar de endemische franjeteenhagedis voorkomt. Bobby Bok heeft ons daarover getipt. Er lagen heel veel goede stenen om te keren. Het begon af en toe een beetje te regenen, maar dat geen nadelige invloed op ons zoeksucces.  Er werden veel schorpioenen onder de stenen gevonden.  Twee soorten konden we onderscheiden, namelijk Androctonus bicolor en Androctonus amoreuxi hebraeus. We vonden onze eerste  diadeemslang (Spalerosophis diadema cliffordii) en zelfs zes verschillende zandboa's (Eryx jaculus). Daarnaast zagen we veel  Hardoens , enkele Sinai bladvingergekko's (Ptyodactylus guttatus) en enkele  Parelskinks  (Chalcides ocellatus). Aan het eind van de rij stenen vonden we  de endeem Acanthodactylus beershebensis. bij een nat stuk zagen we een groot aantal  Groene padden (Pseudepidalea  viridis) in diverse formaten. De Griel was wel een hele leuke vogelvondst. Voldaan vertrokken naar ons volgend doel Ein Avdat. De temperatuur was inmiddels behoorlijk gestegen. In de prachtige wadi zagen we diverse Nubische steenbokken en een aantal soorten vogels, die goed te fotograferen was, zoals de Zwartstaart. we vonden een paar exemplaren van de Bosk's franjeteenhagedis (Acanthodactylus boskianus) en één exemplaar van de Arnold's franjeteenhagedis (Acanthodactylus opheodurus), 's Avonds aten we eerst wat noodles. Hierna gingen we naar de duinen bij Kmehin. We vonden al gauw een enorme kameelspin. Veel sporen van  de Wedge-snouted skink (Chalcides septoides) werden gezin en uiteindelijk zag ik er één onder het zand wegschieten. Ook een aantal van Anderson's short-fingered gecko werd waargenomen. Helaas konden we geen slangen ontdekken.   Op het laatste deel van onze zoektocht werd er volop geoefend aan de grens met lichtspoorkogels en mitrailleurvuur. 

Omgeving nabij  Arad

Ein Avdat

Duinen bij Kmehin

Dag 3 – 22 april

In de ochtend trokken we richting Mitzpe Ramon. Een kilometer of 15 hiervan in oostelijke richting ligt een ammonietenwand. Deze hebben we bezocht. De ammonieten waren aardig verweerd en niet van geweldige kwaliteit. Toch was het aanzicht de moeite waard. Een Witkruintapuit liet zich geweldig fotograferen. Langs de weg vonden een aantal Bosk's franjeteenhagedissen. Jur zag een slang razendsnel voorbij schieten, mogelijk een Schokari Sand Racer (Psammophys schokari). Op de terug gingen we naar Yeryham Lake. Dit park was al in een behoorlijke staat van verval. We hebben hier geen enkel reptiel gevonden. Wel kon ik een Nachtzwaluw op de gevoelige plaat vastleggen. s Avonds aten we wat bij de McDonalds. Daarna reden we opnieuw de weg V225 bij Yeruham af. Op de weg vonden we niets. In het gebied van de Coloured Sands vonden we een dwergekko (Tropiocolotes nattereri) en de schorpioen Orthochirus scrobiculosus negebensis.

Ammonietenwand

Yeruham Lake

V225

Dag 4 – 23 april

's Morgens reden we naar de duinen nabij Kmehin. We vonden 3 soorten franjeteenhagedissen: Acanthodactylus boskianus, aegyptius en scutellatus. Verder vonden we Wedge-snouted skink (Chalcides sepsoides) en Liechtenstein's Short-fingered Gecko (Stenodactylus sthenodactylus). Ik zag een Vos rennen. Diverse kevers werden gezien. Tijdens het zoeken werd er door militairen stevig geoefend op het naastgelegen terrein. Zware howitzerknallen waren regelmatig te horen en zelfs bijna te voelen. In de middag gingen we naar de Coloured Sands. We werden onthaald door nieuwsgierige Tristrams spreeuwen. Hier was ook de Bosk's franjeteenhagedis actief. We vonden hier ook weer de dwerggekko (Tropiocolotes nattereri) en Europese tjitjak (Hemidactylus turcicus). Op hetzelfde kleine stukje vonden we drie schorpioenen: Leiurus quinquestriatus, Androctonus bicolor en Scorpius maurus palmatus. Leuk was de aanwezigheid van een Maskerklauwier, Kleine groene bijeneter en Arabische babbelaars. Na thuiskomst zijn we in een restaurant pizza's gaan eten. In de donkere uren zijn we V225 weer opgereden. We vonden alleen maar de schorpioen Leiurus quinquestriatus. 

Duinen van Kmehin

Coloured Sands

V225

Dag 5 – 24 april

We besloten om in de ochtend te vertrekken naar Wadi Arugot aan de Dode Zee. Eind van de middag zou  Aviad naar de duinen Kmehin gaan om ons te helpen met het vinden van slangen en andere zandduinsoorten. Aangezien het best een eind rijden (zo'n 100 km) is naar de wadi was het van belang om in verband met onze afspraak met Aviad de tijd goed in de gaten te houden. De TomTom wilde ons over de  Westbanks sturen. Bij de grens keerden we om en maakten een kleien zoektocht in nabijgelegen bos bij Yehuda. Ik zag daar een  Schneider's skink  wegschieten. Verder  zagen we de schorpioenen Leiurus quinquestriatus en Scorpius maurus. Via een andere weg reden we naar het nationale park. Onderweg zagen we vestingstad Massada liggen. In de wadi was het erg druk met dagjesmensen. Aan het begin zagen we een hele mooie vlinder. Ook werd een Nubische steenbok bij het begin gezien.  we waren met name op zoek naar de  Klipdas. We begonnen aan een stevige en deels moeilijke wandeling omhoog. Een grote klas had moeite om naar benden te komen. Ronald zag het op een gegeven ogenblik niet meer zitten om verder naar boven te klimmen. Marcel ging met hem mee naar beneden. Jur en ik klauterden ons naar boven. en gelukkig werden we beloond met een Klipdas die van de ene schaduwplek naar de  andere schaduwplek sprong.  Weer beneden aangekomen zagen we Marcel en Ronald op een bankje zitten en geloof het of niet maar zij hadden een Klipdas voor hun neus lopen. In ieder geval gingen we voldaan terug richting ons onderkomen om vanuit snel te vertrekken richting de zandduinen van Kmehin. Toen we daar aangekomen waren duurde het niet lang totdat Aviad arriveerde. Met het laatste licht gingen op zoek naar de Sandfish Skink (Scincus scincus). Aviad vond sporen, maar helaas konden we het die niet vinden. Marcel zag een staart van een 'slang' in een hol  wegschieten. Aviad markeerde de plek door er een cirkel omheen te trekken. Ik zag nog een Vos wegrennen. Toen het schemerig begon te worden namen we een korte pauze.  In het donker gingen we weer op jacht met hulp van Aviad. Het was echt bijzonder om te zien hoe goed en snel hij sporen kon oppikken en het dier vinden. Onze  eerste treffer was een Crowned leafnose Snake (Lytorhynchus diadema). Daarna vond Aviad twee Shara sand vipers (Cerastes vipera) en opnieuw een Crowned leafnose snake. Aviad was als eerste bij de aangebrachte markering. De door Marcel geziene 'slang'was een woestijnvaraan (Varanus griseus). Helaas drong het te laat bij hem door om het dier te vangen, wat zeker mogelijk was. Een grote Diadeemslang (Spalerosophis diadema) werd als laatste slang die avond door Aviad gevonden. Helaas werd de Desert horned viper (Cerastes cerastes) niet gevonden. Voor ons was het jammer dat Aviad op tijd weg moest. In een struik vond hij een mooi exemplaar van de zwarte weduwe Latrodectus tredecimguttatus. Wij besloten gezien het slechte weer dat opkomst was en onze onervarenheid met sporen zoeken ook te stoppen en naar het appartement terug te rijden. Dankzij Aviad hebben we deze avond een behoorlijke score bereikt en was de dag meer dan geslaagd.

Bos nabij Yehuda

Wadi Arugot, Dode Zee

Zandduinen bij Kmehin

Dag 6 – 25 april

We vertrokken uit ons hotel richting ons volgende hotel in Eilat. Op aanraden van Aviad zochten we langs de weg tussen Yeruham en Mitzpe Ramon in de lage struiken naar hagedissen van het geslacht Messalina. we hadden de pech dat het veelal bewolkt en konden ze daarom niet vinden. Alleen de Bosk's franjeteenhagedis en een Parelskink werd gevonden. Nadat we de krater in gereden waren begon de lucht echt te betrekken en noodweer kondigde zich aan. Een super donkere lucht waar eerst veel regen later gevolgd door heel veel hagel. Op een gegeven ogenblik was de hele woestijn wit. Er kon alleen maar heel langzaam (ik was de chauffeur) gereden worden. Nadat het even wat rustiger was geworden vielen er op eens behoorlijk groet hagelstenen. en tot overmaat van ramp reed ik door steentjes op de weg de linker achterband lek. Jur had kortgeleden al een band verwisseld, dus daarom nam hij het voortouw hierin. Er werd een thuisbrengertje, dat onder de auto verborgen was, opgelegd. Met deze band mochten we maar maximaal 80 km/u rijden en we hadden nog zo'n 90 km te gaan. Balen was dat ik als enige, net dat we weer gingen rijden als enige de gazelles miste. Vlak voor Eilat kwamen we in een zandstorm terecht. Dat kon er ook nog wel bij. Nadat we ingecheckt hadden in het Blue Hotel hield de hotel eigenares ons met het bellen naar het autoverhuurbedrijf om melding te maken van onze lekke band, Nadat zij aangegeven hadden waar we de band konden laten maken gingen we op pad. Het bleek dat de band niet meer te maken en vervangen moest worden door een nieuwe band. Dit kostte ons circa 75 euro. Gelukkig was dat zo gepiept en konden we in de buurt van het vogelreservaat nog gaan zoeken. In de bunkers aan de Jordaanse grens vonden we net als twee jaar geleden vleermuizen en de gekko Ptyodactylus hasselquistii. In het vogelreservaat zat een Maskerklauwier. In de bassins zag ik een groep Grauwe franjepoten, deels in zomerkleed, zwemmen. Langs een kanaal zaten Temmincks strandlopers en een Rosse waaierstaart. Hierna zijn we gaan eten bij een Argentijns restaurant. Het eten was wel prijzig maar ook erg lekker. Na het eten en in het donker zijn we naar km 20 vanaf Eilat gereden. Hier vonden we de Europese tjitjak, dwerggekko Tropiocolotes nattereri, Rough-tailed Gecko (Cyrtopodium scabrum en de Baiuch Rock Gecko (Bunopus tuberculatus). We reden terug naar het vogelreservaat. Daar was helaas geen Zaagschubadder (Echis coloratus) te vinden.

Tussen Yeruham en Mitzpe Ramon

Het noodweer

De band verwisselen

De reparatie

Verdedigingsbunker aan Jordaanse grens

Vleermuizen: Greater Mouse-tailed Bat (Rhinopoma microphyllum)

Vogelreservaat

Nachtelijke tocht

Dag 7 – 26 april

's Ochtends zijn we naar de Samar zandduinen gereden. We reden iets te ver door en zagen aan de rechter het natuurpark Hai Bar Nature Reserve liggen. Ik heb een paar foto's van Struisvogels gemaakt. Er was in de zandduinen nog niet veel activiteit. We vonden uiteindelijk een drietal Arnold's franjeteenhagedissen (Acanthodactylus opheodurus). De soort lijkt erg op de Bosk's farnjeteenhagedis, maar is een fractie kleiner. Verder zagen we sporen van de Arabian Horned Viper (Cerastes gasperetti) en en opnieuw een Rosse waaierstaart. Hierna zijn we naar Wadi Schlomo gereden. We hadden de pech dat het behoorlijk bewolkt raakte. Er werd helaas geen Ornated Mastigure (Uromastyx ornata) gezien. Verder zagen we wel genoeg zoals Kleine groene bijeneter, Woestijnleeuwerik, Nubische steenbok en opnieuw Klipdassen. Diverse dwerggekko's (Tropiocolotes nattereri) werden onder stenen gevonden. Een enorme onweersbui was zich aan het ontwikkelen. Wij hadden geluk we kwamen aan de noordkant met een paar spetters regen de wadi uit. Langs de weg in een put die door Jur was opgevallen werden een drietal Yellow Fan-fingered Gecko's  (Ptyodactylus hasselquistii) gevonden.We besloten opnieuw via de zuidzijde de wadi in ter rijden. Maar Eilat was wel zwaar getroffen door het noodweer. De zuidzijde was daarom onbereikbaar. We besloten een gok te wagen om de Egyptian Mastigure (Uromastys aegyptia)  bij  'Desert Dragon Land' te vinden. bij aankomst vloog een enorme groep roofvogels op om uiteindelijk in een termiek te verdwijnen. Na een korte zoektocht, waarbij de zon een beetje probeerde door te breken, vonden we twee individuen. Via de noordkant van Wadi Schlomo werd een laatse poging ondernomen om met laatste goede licht de Ornated Mastigure te vinden. Helaas hadden we geen geluk. Alleen mooie foto's van Arabische zandpatrijzen konden worden gemaakt.'s avonds deden we het zelfde restaurant als de dag tevoren aan. Hierna gingen we naar de Samar zandduinen in de hoop om met onze nieuwe spoorzoekkwaliteiten  veel succes te hebben. Maar we werden bij aankomst hevig teleurgesteld. Hier had het in de middag enorm geregend. Al het zand op de duinen was verhard, dus sporen zoeken was onmogelijk. We moesten het doen met toevallige ontmoetingen. Van de Middle Eastern Short-fingered Gecko (Stenodactylus doriae) werden diverse exemplaren gevonden. Het lange zoekwerk resulteerde echter niet in een Arabian Horned Viper. Bij een waterreservoir ontdekte ik nog Rough-tailed Gecko.

Dag 8 – 27 april

Nadat we een keer een ontbijt buiten de deur hadden genomen kregen we van de hoteleigenares te horen dat volgens een politiebericht beide hoofdwegen naar het noorden door het noodweer en het nog voorspelde noodweer afgesloten waren. Dit zou betekenen dat we noodgedwongen nog minimaal een dag in Eilat zouden moeten blijven. Marcel nam contact met Aviad. Die gaf aan dat als we de 90 zouden volgen tot het knooppunt naar de 25 en vanaf daar de 25 zouden volgen richting Beer Sjeva dat het wel zou kunnen. We besloten zijn advies te volgen. Ik begon te rijden. Ik maakte een korte stop bij Hai Bar Nature Reserve en fotografeerde daar Struisvogels en Oryxen. Verderop hadden we nog een langdurig file, waarschijnlijk veroorzaakt door een tijdelijke wegafsluiting. Uiteindelijk konden we door. Al voor het knooppunt met de 25 begon het te regenen. Toen we al een tijdje op de 25 aan het rijden waren barstte het noodweer in volle hevigheid los. Ik moest, omdat ik de veiligheid niet kon waarborgen, de auto zelfs even aan de kant zetten. Gelukkig duurde dat maar kort en konden we verder. Bij een volgend kruispunt zagen we overal politie en soldaten. Zij hielde de auto's tegen die onze kant op moesten. We waren dus net op tijd er door, wat een geluk. In het vervolg ging crescendo. Inmiddels had ik aan één stuk door ruim 320 km gereden en besloot ik om een korte voederpauze. We vonden op de parkeerplaats een Hardoen en een Europese Tjitjak. De laatste 125 km reed Ronald naar het plaatsje Gidona. Nadat we in ons nieuw verblijf  in het Gidona Guesthouse. We aten daar onze noedels. De winkels waren wegens Sabbath gesloten. Hierna op Mount Gilboa nachtcruisen. Veel miljoenpoten, Scorpio maurus fuscus en twee niet nader vast te stellen roofdieren werden op de weg gezien. Helaas weer geen slangen.  Bij ons onderkomen zat de Europese tjitjak.

Dag 9 – 28 april

Deze dag hebben we besteed om Mount Gilboa af te zoeken. Eerst stopten we bij een bassin. Hier zagen we een Grijze wouw jagen. Het weer was super: half bewolkt en net boven de 20 graden. We hebben verschillende gebieden op de berg/heuvel onderzocht. En al vrij kort na het begin waren we succesvol. Er werden 7 verschillende individuen van de Simon Worm Snake (Rhinotyphlops simoni), een erg dunne sterk op een regenworm lijkende slang. Marcel ving een Europese katslang (Telescopus fallax). Verder werden drie Reddish Whip Snake (Platyceps collaris) en twee Roth's Dwarf Racers (Eirenis rothi) gevonden. Ik vond de klapper de Tchernov's Chainling (Micrelaps tchernovi), een tweekoppige slang, die zeer lokaal voorkomt. Marcel ving ook de tweede Schneider's skink (Eumeces schneideri) van de dag. Het was een zeer groet skink sie mij toen ik even niet oplette in mijn vinger beet en niet meer losliet. Zijn bek openmaken lukte ook niet. Uiteindelijk draaide hij mijn vel om en beet er een stuk vanaf. Het was een zeer pijnlijke ervaring. Gelukkig maakten de fotos'een hoop goed. Naast al de slangen en de skink vonden we drie Moorse landschildpadden (Testudo graeca), Sinai Fan-fingered Gecko's, Rüppell's slangoogskinken (Ablepharus ruepellii), Hardoens, Parelskinken en een Groene pad. Ook werden vier soorten schorpioenen gevonden: Scorpio maurus, Nebo hierichonticus, Compsobuthus werneri en Leiurus quinquestriatus. We eerste Nebo hierichonticus (3 uit 4 qua giftigheid) heb ik met mijn blote hand bij de stekel gepakt om hem op een beter plek te kunnen fotograferen. Achteraf was dat toch wel een link klusje, zeker omdat het dier stevige scharen heeft en ook nog actief gif probeerde in te spuiten. Zeer voldaan terug bij ons onderkomen zagen we Zwarte Ibis, Syrische bonte specht en Smyrna ijsvogel, die daar een nest had. In een nabijgelegen plaatsje gingen we steak eten. Toen het donker was geworden gingen we in een waterrijk gebied aan de rand van Gidona zoeken. Al gauw vond Marcel in het riet de eerste Europese kameleon (Chameleo chameleon). We hoorden al boomkikkers en gelukkig konden we er ook één in de zaklamp vangen: een Lemon Yellow Tree Frog (Hyla savignyi). Verder zagen we de schorpioen Hottentotta judaica en de Europese tjitjak. Michael Wirth was met zijn groep aangekomen. Ze waren al behoorlijk succesvol geweest, allen niet op Mount Hermon want daar was het toen mistig en regenachtig. Zij vonden de katslang echt een heel bijzondere vondst. Wij gingen nog even nachtcruisen op de Mount Gilboa, maar we vonden niets bijzonders.

Mount Gilboa

Simon Worm Snake (Rhinotyphlops simoni)

Tchernov's Chainling (Micrelaps tchernovi)

Dag 10 – 29 april

Dit was de laatste volle dag die we hadden en die brachten we weer door rond  Mount Gilboa. Alleen nu was het een paar graden warmer en zonniger dan de dag tevoren en dat resulteerde in veel minder waarnemingen. Het waterrijk gebiedje aan de de rand van Gidona leverde een Kaspische beekschildpad  (Mauremys rivulata) op. De Grijze wouw liet zich wel goed zien. Twee slangen, vermoedelijk de Oostelijke hagedisslang en de Reddish Whip Snake werden wegvluchtend gezien. Een levende Roth's Dwarf Snake werd gevangen en een dode onder een steen gevonden. Alle elagemene skinkns werden gezien en ook de Moorse landschildpad. De leukste waarneming van deze dag was een vondst van de enige vogelspin die in deze contreien voorkomt, Chaetopelma olivaceum. Bij ons onderkomen waren de Palestijnse honingzuiger en de Smyrnaijsvogel actief. Verder was een opvallende waarneming dat een Kuifkoekoek optrok met een Bonte kraai, mogelijk hadden ze een soort symbiotische samenwerking. Het 's nachts rijden was weer niet succesvol. In het waterrijk gebiedje werden dezelfde soorten gevonden al de dag ervoor.

Dag 11 – 30 april

Om 7 uur 's ochtends vertrokken we naar Nahal Alexander, het gebied van de African Softshell (Trionyx triunguis). Rond 9 uur kwamen daar aan. We hadden pech, waarschijnlijk waren we te vroeg in de morgen om ze te zien zonnen aan de kant. Gelukkig zagen we ze af en toe boven water komen. Een bonte ijsvogel was actief aan het jagen. Ik zag aan de overkant een Roodwangschildpad (Trachemys scripta elegans) zonnen. In het bijbehorende duingebiedje vond ik onder een plank de Wedge-snouted Skink. Marcel zag een hagedis wegschieten, waarschijnlijk Schreiber's franjeteenhagedis (Acanthodactylus schreiberi). Ronald nam nu het stuur over en reed naar het vliegveld van Tel Aviv. De auto werd zonder problemen ingeleverd. Marcel was weer de pineut bij de grenscontrole. Uiteindelijk vlogen rond 2 uur naar Nederland. Op Schiphol bleek dat al onze ruimbagage was opengemaakt voor inspectie. Vroeg in de avond kwamen we thuis aan.

Nawoord

Het is was weer een hele mooie reis. We hadden een aantal superdagen . We hebben in het tweede deel van onze reis  delen van de dag noodweer gehad, waardoor het bijna onmogelijk was om een aantal doelsoorten te vinden. Gelukkig kon Aviad ons een avond  begeleiden in de zandduinen van de Westelijke Negev. Door zijn enorme vaardigheid in het spoorzoeken en vinden van de reptielen was hij voor ons  de uitkomst. We konden een aantal soorten aan onze lijst toevoegen. Weer lukte het ons niet om op eigen houtje 's nachts  met road cruising te vinden. Net als voorgaande jaren werd weer geen slang gevonden, die zich aan het opwarmen was op het asfalt. Het kan niet allen pech zijn, dus waarschijnlijk doen we toch iets niet goed. Voor mogelijk volgende reizen is het raadzaam om indien mogelijk meer gebruik te maken van ervaren locals.

Verslaglegger: Martin Edelman